Tóm tắt nội dung
Bạn đã bao giờ tự hỏi: muốn xác định giá trị doanh nghiệp (GTDN) cần phải tuân thủ theo quy trình, các bước như thế nào để nâng cao tính chính xác của kết quả cuối cùng chưa?
Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về quy trình thẩm định giá trị doanh nghiệp (TĐGTDN) hiện nay.
Quy trình TĐGTDN gồm có 6 bước như sau:
1. Xác định vấn đề
Trong bước này cần chú ý các nội dung sau:
- Thiết lập mục đích thẩm định giá: Mục đích của việc TĐGTDN cũng sẽ ảnh hưởng hoặc xác định cơ sở của giá trị được sử dụng.
- Nhận dạng sơ bộ DN cần TĐG: pháp lý, loại hình, quy mô, địa điểm, các cơ sở, chi nhánh, tài sản, sản phẩm, thương hiệu, thị trường,…
- Xác định đối tượng sử dụng kết quả TĐGTDN;
- Xác định cơ sở giá trị của TĐG: cơ sở giá trị phải phù hợp với mục đích TĐG;
- Xác định thời điểm và thời hạn có hiệu lực của kết quả TĐGTDN:
- Xác định những giả thiết và điều kiện giả định: TĐV phải đưa ra những giả thiết và những điều kiện bị hạn chế đối với yêu cầu và mục đích TĐG; những yếu tố ràng buộc ảnh hưởng tới GTDN; những giới hạn về pháp lý, nguồn dữ liệu…
- Xác định tài liệu cần thiết cho việc thẩm định giá:
2. Lập kế hoạch thẩm định giá
Việc lập kế hoạch thẩm định giá nhằm xác định rõ những bước công việc phải làm và thời gian thực hiện từng bước công việc cũng như toàn bộ thời gian cho việc thẩm định giá.
Nội dung kế hoạch phải thể hiện những công việc cơ bản sau:
- Xác định các yếu tố cung cầu thích hợp với chức năng, các đặc tính và các quyền gắn liền với doanh nghiệp được mua bán và đặc điểm thị trường;
- Xác định các tài liệu cần thu thập về thị trường, về doanh nghiệp, tài liệu so sánh; Xác định và phát triển các nguồn tài liệu, đảm bảo nguồn tài liệu đáng tin cậy và phải được kiểm chứng;
- Xây dựng tiến độ nghiên cứu, xác định trình tự thu thập và phân tích dữ liệu, thời hạn cho phép của trình tự phải thực hiện; Bên cạnh đó, cần dự kiến người phụ trách thực hiện trong từng công đoạn.
- Lập đề cương báo cáo kết quả thẩm định giá.
3. Khảo sát và thu thập tài liệu về doanh nghiệp cần thẩm định giá
Khảo sát và thu thập tài liệu là khâu rất quan trọng trong quá trình TĐGTDN. Nhờ đó, thẩm định viên (TĐV) có được nguồn thông tin để tiến hành phân tích và ước tính GTDN một cách hợp lý. Ngoài ra, những tài liệu thu thập được lưu trữ cũng là cơ sở để soát xét chất lượng và làm tài liệu tham khảo cho các cuộc TĐG về sau.
Về cơ bản, các thông tin cần thu thập bao gồm cả các yếu tố bên trong và bên ngoài có ảnh hưởng tới GTDN. Bên cạnh đó, TĐV cần kiểm tra tính chính xác và hợp lý của các nguồn tư liệu trên thị trường.
4. Phân tích các thông tin thu thập
Dựa trên những thông tin thu thập được, TĐV tiến hành phân tích các thông tin một cách kỹ lưỡng để phục vụ cho việc ước tính GTDN một cách hợp lý và tin cậy. Về cơ bản, TĐV tiến hành phân tích môi trường bên trong và môi trường bên ngoài; phân tích tình hình tài chính của DN.
5. Ước tính giá trị doanh nghiệp cần thẩm định giá
Từ những đánh giá ở trên, TĐV đi vào phân tích các tư liệu này để lựa chọn phương pháp TĐGTDN thích hợp, cũng có thể kết hợp các phương pháp với nhau để ước tính giá trị DN.
TĐV khi TĐGTDN cũng có thể dựa vào ý kiến, kết quả công việc của TĐV khác hay các nhà chuyên môn khác nếu thấy cần thiết. Khi dựa vào ý kiến, kết quả của TĐV khác hoặc các chuyên gia khác, TĐV cần tiến hành các bước thẩm tra để bảo đảm rằng những dịch vụ đó được thực hiện một cách chuyên nghiệp, các kết luận hợp lý và đáng tin cậy.
6. Phần chuẩn bị báo cáo, chứng thư và lập báo cáo, chứng thư thẩm định giá
Báo cáo kết quả TĐGTDN phải nêu rõ:
- Mục đích TĐGTDN
- Đối tượng TĐGTDN phải được mô tả rõ. Cần phải nêu rõ đối tượng TĐG là toàn bộ DN, lợi ích DN hay một phần lợi ích DN, lợi ích đó thuộc về toàn bộ DN hay nằm trong tài sản cá biệt do DN sở hữu. Mô tả DN cần TĐG bao gồm những nội dung sau: Loại hình tổ chức DN; Lịch sử DN; Triển vọng đối với nền kinh tế và của ngành; Sản phẩm, dịch vụ, thị trường và khách hàng; Sự nhạy cảm đối với các yếu tố thời vụ hay chu kỳ; Sự cạnh tranh; Nhà cung cấp; Tài sản gồm tài sản hữu hình và vô hình; Nhân lực; Quản lý; Sở hữu; Triển vọng đối với DN; Những giao dịch quá khứ của các lợi ích sở hữu tương tự trong DN…
- Cơ sở giá trị của TĐGTDN.
- Phương pháp TĐGTDN: Các phương pháp TĐG và lý do áp dụng các phương pháp này; những tính toán và logic trong quá trình áp dụng một hay nhiều phương pháp TĐGTDN;
- Những giả thiết và những điều kiện hạn chế khi TĐGTDN, những tiền đề và giả thiết quan trọng đối với giá trị phải được nêu rõ.
- Nếu có một khía cạnh nhất định của công việc TĐGTDN cần sự vận dụng so với những quy định của những tiêu chuẩn hay hướng dẫn mà sự vận dụng đó xét thấy là cần thiết và thích hợp thì nội dung, những lý do vận dụng cần được nêu rõ trong báo cáo.
- Phân tích tài chính:
- Kết quả TĐGTDN.
- Phạm vi và thời hạn TĐGTDN.
- Chữ ký và xác nhận: TĐV, người ký vào báo cáo TĐGTDN chịu trách nhiệm đối với những nội dung thực hiện trong báo cáo.
Như vậy, có thể thấy, muốn tiến hành TĐG một DN bất kỳ nào đó, để đảm bảo tính pháp lý, hạn chế đến mức thấp nhất rủi ro có thể xảy ra trong quá trình thực hiện, cần tuân thủ đúng theo quy trình gồm 6 bước ở trên.
